“Se non cambiamos o modo en que producimos e utilizamos os plásticos, en 2050 haberá máis plástico que peixes no mar”. A voz de alarma lanzouna esta semana a Comisión Europea na súa primeira estratexia para reducir os residuos de plástico e incentivar a reciclaxe e á que seguirán propostas para lograr que todo os envases utilizados na Unión Europea en 2030 sexan reciclados. “Non podemos vivir sen eles pero pódennos matar se non cambiamos as nosas políticas. Necesitamos plásticos, pero mellores plásticos”, asegura o vicepresidente  Frans  Timmermans.

Cada ano os europeos xeramos máis de 25 millóns de toneladas de residuos de plásticos, pero só o 30% terminan na cadea de reciclaxe. O resto ou ben se incinera ou ben se bota en vertedoiros e boa parte do mesmo termina no mar. “Cada segundo 700 quilos desaparecen nos nosos océanos. Bebemos e comemos  microplásticos que atopamos en todas as criaturas vivas. É unha situación alarmante”, denuncia sobre un problema que xera un dano ao medio mariño estimado en 8.000 millóns de euros anuais.

Bruxelas considera que chegou a hora de actuar. Primeiro para mellorar a saúde e impedir que os plásticos sigan chegando á auga e á cadea alimentaria, e en segundo para fomentar un modelo de negocio máis circular. “Trátase dunha gran oportunidade para que a industria europea #desenvolver o seu papel de líder mundial en novas tecnoloxías e materiais”, engade o tamén vicepresidente  Jyrki  Katainen.

A gran proposta sobre a que vira o plan é conseguir que todos os envases dentro de 22 anos –supoñen dous terzos dos residuos plásticos- sexan reciclables ou  reutilizables e aumentar para entón a taxa de reciclaxe ao 55%. Para iso Bruxelas comprométese a presentar novas medidas sobre envasado con vistas a mellorar a  reciclabilidad e incrementar a demanda de plásticos reciclados. 

No marco da nova batería de compromisos, a Comisión Europea comprométese a lexislar este ano para eliminar os plásticos dun só uso, como cuncas de café, botellas e tapóns ou envases de comida para levar, en liña coas medidas adoptadas para prohibir as bolsas de lixo dun só uso. Segundo un estudo de Sexas  at  risk cada ano tíranse 2.500 millóns de envases de comida e 16.000 millóns de cuncas de café.

O plan tamén recolle novas medidas para fomentar que os refugallos xerados nos buques ou recolleitos en alta mar sexan devoltos a terra para o seu tratamento posterior, medidas para restrinxir o uso  intencional de  microplásticos nos produtos, así como ideas para impoñer etiquetas nos plásticos biodegradables e  compostables para que os consumidores teñan tamén elección.

Por último, a Comisión traballará para identificar “solucións fiscais” coas que incentivar a reciclaxe e “explorar a viabilidade” dalgún tipo de medida impositiva pero descarta a creación dun imposto ao plástico, tal e como suxeriu a semana pasada o comisario de orzamento,  Gunter  Oettinger, no marco do debate sobre o futuro orzamento da UE en resposta ao buraco de 13.000 millóns anuais que deixará nas arcas comunitarias a saída do Reino Unido. “Teño dúbidas de que vaiamos atopar unha taxa que funcione ben sobre o plástico”, admitía  Katainen esta semana.

Polémicas aparte, Bruxelas considera que o debate abre “unha gran oportunidade” para a industria. Ademais, a decisión de China de prohibir as importacións de plásticos –o groso do plástico europeo termina en países asiáticos- pode servir de acicate. Actualmente, o 90% do valor do plástico pérdese tras un uso breve do mesmo e só retense o 5% o que significa perdas anuais de entre 70.000 e 105.000 millóns de euros, un custo que “Europa non pode permitirse”. 

Vía: el Periódico